En son yazımda Ödeme Emrinin içeriğini,tebligat sürecini anlatmıştım.Şimdi olaya borçlu tarafından bakarak,ödeme emri kendisine tebliğ edilen borçlunun,alacağı inkar etmesi durumunda(yani borcu kabul etmemesi halinde) ya da alacaklı kişinin icra takibi yetkisinin olmadığını ileri sürmesi halinde hangi yollara başvurması gerektiğini anlatıcam.
İlk unutmaman gereken kural ; ödeme emrine 7 gün içerisinde itiraz edebileceğin.
Hatırlarsan ya da okuduysan,icra hukukuyla ilgili ilk yazımda ilamsız icra takibi başlatmanın kolaylığından bahsetmiştim.Çünkü alacağın hiç bir belgeye dayanması gerekmemekte.
İcra hukukunda,alacaklıya icra takibi başlatabilmesi için tanınmış bu kolaylık,borçluya da ödeme emrine itirazda tanınmış.
Yani borçlunun,ödeme emrine itiraz etmesi,başka hiç bir işleme gerek kalmaksızın icra takibini durdurur.
Alacaklı icra takip işlemini başlatırken,icra müdürü,borcun gerçekte var olup olmadığını,zamanaşımına uğrayıp uğramadığını araştırmakla mükellef değildi ve de yetkisi yoktu.Ödeme emrine itirazda da,icra müdürünün ödeme emrine itirazın haklı olup-olmadığına karar verme yetkisi yoktur.
Kısaca kanun,hem alacaklıya-hem borçluya eşit davranmıştır diyebilirim.
Diyelim sen,yani borçlu taraf,ödeme emrine itiraz ettin ve takip durdu.Alacaklının icra takip işlemlerini devam ettirebilmesi için önünde iki seçenek var,ya Genel Mahkemelerde İtirazın İptali yoluna gidecek,ya da İcra Mahkemesinde İtirazın Kaldırılması Yoluna.
Biz borçluyuz ve ödeme emrine itiraz ettik.Ettik de,hangi sebeple?
Ya Maddi Hukuka,Takip Hukukuna Dayalı Sebeplerden dolayı, Ya da,borca ve imzaya itiraz ederek,itirazlarımızı icra dairesine sunucaz.
Maddi Hukuka-Takip Hukukuna Dayalı İtiraz Sebepleri Nelerdir?
- Yetki İtirazı: İcra takip işlemi yetkili olmayan icra dairesinde başlatılmış olabilir.
- Derdestlik İtirazı: Yani alacaklının,aynı alacak için takip etmekte olan bir icra takibini sürdürdüğü.
- Alacaklıyla,senin aranda yapılmış bir sözleşmeden ötürü,alacaklının takip yapma hakkından vazgeçtiği itirazı.
- Alacak miktarının muayyen (belirli olmadığı) itirazı
- Alacağın hiç mevcut olmadığı (misal,ödeme emriye beraber gönderilmiş senedin sahte olması) itirazı
- Alacağın ödeme emrinde yazıldığı kadar olmaması.Yani 1000 TL yazarken,senin borcun yalnızca 800 TL ise,kısmi itirazda bulunabilirsin.
- Alacağın taliki bir şarta bağlanmış olması.Yani alacak geciktirici bir şarta bağlanmıştır.Mesela sen ; “Eğer üniversiteyi kazanırsan,sana 1000 TL vereceğim” metnini içeren bir sözleşme yapıyorsun,ancak karşı taraf geciktirici şart gerçekleşmeden sözleşme konusu para olan 1000 TL’yi senden talep ediyor.
- Borcu zaten ödemiş olabilirsin.
- Borç zamanaşımına uğramış olabilir.
Başka itiraz sebepleri de olabilir,ben sadece en genel itiraz sebeplerini yazmaya çalıştım.
Diğer İki İtiraz Sebepleri;
1)İMZAYA İTİRAZ
Eğer alacaklı kişi, adi bir senede dayanarak icra takibi yapmışsa ve sen de bu adi senet altındaki imzanın sana ait olmadığını biliyorsan,imzaya itiraz edebilirsin.
Peki adi senet nedir? Adi senet; resmi bir makamın ya da memurun katılımı olmaksızın düzenlenmiş senettir.
Burada dikkat edilmesi gereken hususa geleyim.
Eğer imzaya itiraz edeceksen,imzaya itiraz ettiğini,ayrıca ve anlaşılır bir şekilde açıkca belirtmek zorundasın.Yani şöyle ifadeler kullanmalısın ; “senet altındaki imza bana ait değildir” “böyle bir imza atmadım” “imzaya itiraz ediyorum” gibi. Eğer imzaya itiraz ettiğini açıkca bildirmezsen,imzayı kabul etmiş sayılırsın. Mesela ödeme emrine “borcum yoktur” diyerek itiraz etmen durumunda,imzaya ayrıca ve de açıkca itiraz etmediğin için senet altındaki imzanın sana ait olduğunu kabul etmiş olursun.
İmzaya itiraz yalnız senetli takip işlerinde yapılabilir.
Eğer icra takibi, imzası noterlikçe tasdikli bir senede dayanıyorsa,yani senet adi senet değilse,borçlu hangi yola başvurabilir?.Bu durumda,borçlu imzaya itiraz edemez.Böyle bir itiraz icra mahkemesi tarafından incelenemez.Borçlunun başvurabileceği yegane yol sahtelik davasıdır.(Menfi Tespit)Bu durum uygulamada nadir olduğu için,ayrıntıya girmiyorum.
Son olarak,takip resmi dairelerin yahut yetkili makamların usulüne uygun olarak verdikleri bir makbuza dayanıyorsa,borçlunun gene imzaya itiraz hakkı yoktur.
2)BORCA İTİRAZ
Borçlunun imzaya itiraz dışındaki tüm itirazları borca itiraz hükmünde olur.Ödeme,zamanaşımı,borcun müeccel olduğu(vadesinin gelmediği),icra dairesinin yetkisiz olduğu vs.Borca itiraz sırasında,borçlunun sadece “itiraz ediyorum” “itiraz hakkımı kullanıyorum” demesi yeterli.
Ancak önemli bir husus var ; borçlu,yani sen , borca itiraz sırasında belirttiğin sebeplerle bağlanırsın.
Borca İtiraz Durumunda İtiraz Sebepleriyle Bağlı Olma Nedir?
Eğer borca itiraz ederken,bir itiraz sebebi belirtmediysen,örneğin yalnızca “itiraz ediyorum” dediysen ve takip adi senede dayanıyor ise, imzayı kabul etmiş sayılırsın.
Hiç bir sebep belirtmeden “itiraz ediyorum” dedin ve alacaklı icra takip işlemine devam edebilmek için icra mahkemesinde “itirazın kaldırılması” yoluna başvurdu diyelim.Bu durumda,hiç bir sebep göstermediğin için, icra mahkemesinde yalnızca alacaklının dayandığı senet metninden anlaşılabilen itiraz sebeplerini ileri sürebilirsin.Bir senet metninden neler anlaşılabilir?Mesela borcun vade tarihi vardır ve,borcun daha müeccel olduğunu(vadesinin gelmediğini) ileri sürebilirsin ya da borcun artık zamanaşımına uğradığını.
Eğer borca itiraz ederken,sebep ya da sebepleri bildirmişsen; bu sebeplerle bağlısın,bu sebepleri genişletemez ya da değiştiremezsin.
Mesela borca itirazında sebep olarak yalnızca borcun vadesi gelmediğini bildirdiysen,icra mahkemesinde artık “imzaya itiraz” edemez,borcu zaten önceden ödemiş olduğunu ileri süremezsin.
İtiraz sebeplerine bağlı olma kuralı itirazın kesin olarak kaldırılması istendiği durumda, icra mahkemelerinde geçerlidir.Ama alacaklı itirazın iptali davası açarsa ve bu davada genel mahkemelerde açılacağı için,borçlu burada itiraz sırasında belirttiği sebeplerle bağlı değil,her türlü delille savunmasını yapabilir.Buradan İcra Mahkemesinin işleyişindeki farklılığı anlayabilirsin.
Bu gecelik burada bitiriyorum,saat 04:06 olmuş.Bi sonraki yazıda
İTİRAZIN GEÇERLİLİK ŞARTLARINI , İTİRAZ SÜRESİNİ , GECİKMİŞ İTİRAZI anlatırım.
Not: İneğim var lan benim,bildiğin inek : ) Günde 17 kg süt veriyo,hey maşallahhhhh
